Ôdwrocamy dzisiej rano nasze Biblije do dwudziestu siōdmego rozdziału Mateusza. Dochodzimy do sekcyje ôd 27 do 44 rzōndkōw, sekcyje, kerōm zajmujymy sie w tym tydniu i nastympnym, kej podszukujymy ukrzyżōnie Państwa Jezusa Krystusa. Mocka lot tymu Frederic Farrar napisoł Życie Krystusa. A we swojim pismie Życio Krystusa mo sekcyjo, kero chciołbych ci przeczytać za środowisko naszego zrozumiynio fragmyntu, kery je przed nami.
“Śmierć bez ukrzyżōnie zdowo sie ôbyjmować wszysko, co bōl i śmierć mogōm prziniyś ôd strasznego i ôszkliwego. Ôwroty głowy, krymfy, szmag, głōw, bezsyn, traumatyczno gorōczka, tynżka, gańba, publiczność gańby, dugo ciōngłość mynōw, groza ôczekowanio, śmiertelność niyôdpedniōnych ran w pōnkcie, co wszyjske mogōm być wszyjske, zatrzymanie sie niydaleko ôd pōnktu, kery dowałby ciyrpiōncymu ulga ôd niyświadōmości Niynaturalne pozycyjo sprawiyła, iże kożdy ruch bōł mōc Rozdarty żyły i rozgnieśniynte sztyndynki pulsały ôd nieustannyj duszy Rany zapolōne bez wystawiynie stopniowo gangrenowały sie, ôsobliwie. krwi, a w czasie kej kożdo ôdmiana miseryje stopniowo rosła, przidoł sie do nich nietolerowany bōl polyjōncego i szaleńczego szmagōw. wykwintne wydanie.”
Jedna rzecz je jasno z tego, co pedzioł Ferrar i tego, co wiymy ô ukrzyżōniu, i to je to: że przi ukrzyżōniu kogoś żodyn niy zajmowoł sie gibkōm i bezbōlnōm śmierciōm. Niykogo niy zajmowała sie zachowaniym żodnyj miary ludzkij godności. Cołke ôpacznie. Krziżowcy szukali agonizujōncyj tortury blank upokōjynio, kere przekroczajōm jakiko ino inkszy projekt śmierci, jaki czowiek kej ino wynod. I tako była tortura, kero zniyś nōsz Pan Jezus Chrystus za nōs – za nōs.
Ukrzyżōnie Krystusa, wiymy, je szpicym historyje ôdkupiynio. Wiymy to. Je to cyntralny pōnkt Bożego cylu ô zbowiyniu. Wszysko kulminuje na krziżu, kaj Pan niesie grzychy świata i bez to zapewnio zbowiynie wszyskim, kerzi wierzōm. I w pewnym synsie krziż je tedy kulminacyjōm planu Bożego, i pokozuje łaska, łaskawość, dobrota, życzliwość i miyłość Boże, jak żodne inksze wydarzynie w historyji nikej niy może. Nojsrogsze przejawy Bożyj miyłości i łaski je widzialne na krziżu. I tak moglibymy przejść do tekstu ô krziżu i przepyndzić cołke skupiynie na Bożym samoôbjawiyniu miyłości i łaski na krziżu. Wydowo sie mi, iże to je z wiynksza intyncyjo ewangelium ôd Jana. Jak Jan pisze ô krziżu, dycki je to z pōnktu widzynio Boga. Pokazuje, iże je to społniynie proroctwo, iże je to Boży plan na prawym szlaku i Boży plan na harmōnogramie. I patrzymy na ewangelium ôd Jana i czytamy zopis ukrzyżōwanio, i my sōm w ôbojyńciu przed cudem Bożyj chwały, łaski i miyłości we śmierci Jezusa Krystusa.
Ale to niyma cyl ôd Mateusza. Mateusz zbliżo sie do krziża z barzo przeciwnego pōnktu widzynio. Mateusz ôpisuje ukrzyżōnie niy z pōnktu widzynio dobroty Bożyj, ale z pōnktu widzynio złości ludzi. A Mateusza skupio sie na tym, jak złe sōm ludzie i jak barzo śmierć Jezusa Krystusa pokozuje złość ludzkigo serca. I pedziołbych, iże jak śmierć Jezusa Krystusa z jednyj strōny je nojsrogszym ôbjawiyniym miyłości i łaski Bożyj, z drugij strōny je nojsrogszym i najwyższym ôbjawiyniym zniyczyszczynio i złości ludzkigo serca. Tak tōż masz dwie richtich przeciwne prowdy monumentalnie ujawniōne w tym jednym wydarzyniu. I tak je, że w rozdziale 2 Dzieje Apostolskich, kedy Piotr głosi w Piynciodziesiōnt, ôn prawi, iże Bōg to ustanowiōł, ale wy złymi rynkami sprowdziyliście to.
I kej patrzymy wtynczos na ewangelium Mateusza, widzimy niy tela ukrzyżōnie ze strōny Bożyj łaski i miyłości, jak widzimy je ze strōny ludzkij zniyczyszczynio i złości. To je złość bez rōwnych. A jeźli kej ino je miyjsce, kaj widzi sie proroctwo i stwiyrdzynie Jyremiasza 17:9, kaj ôn pedzioł: „Serce czowieka je ôszydzajōnce przed wszyskim i zdesperowanie złe”, to je tutaj w tym miyjscu. Je to nojsrogszy dowōd na prowda tego stwiyrdzynio.
Teroz niy ma tak, coby złość niy ukŏzała sie w życiu Krystusa przed tym, bo ukŏzała sie. Złość prōbowała Go zabić ôd narodzynio. Prōbowało to zdyskredytować Jego nauczanie. Prōbowało zatrzymać Jego cuda. W kōńcu złość zapewniyła Jego potympiynie na śmierć, naruszajōnc kożdy sztandard sprawiedliwości we świecie żydowskim i pogannym. Złość już Go zdradziyła.
Kozanie: Chcōm, cobyście dzisiej na świecie stali za dzieci i trzymali światło
Stymp Filippianōw to ôstatni brif Paoła do kościoła. Pisze to ze swojigo uwiynziynio w Rzimie. W Filippianōm 2:6-11 słuchali my św. Pawła, kej ôn przełamowoł śpiywka. Nazywōmy tyn fragmynt nawet " hymnym filipijskim ". Paweł nakłodo Filippianōw, coby ôbowiōnzowali sie ô siebie nawzajym, stawiali sie wzajymnie w koleji. Stopio i myśli do siebie: "Potrzebujōm tego ilustracyje", a pedzioł: "Pomyśl ô Jezusie Chrystusie." I potym przełamuje śpiywka. Godo: "Jezus Chrystus, kery bōł we formie Boga, samyj istoty Boga, uwożoł, iże niyma kōnieczne trzymać sie tyj rōwności, i ôprōżniōł sie, przijōn forma, istota sługi, i stoł sie posłuszny nawet do śmierci, śmierci na krziżu." We wierszu je to zorta ôbniżynio, kej poruszo sie w strōna terroru Krzyża. W Jezusie Chrystusie sōm Bōg, Syn, przijōn na siebie służōbka, oprōżniōł sie i prziszoł do krziża. Pōniywoż Bōg Fater wysoko wywyższōł Jezusa. Jezus je miano nad kożdym mianym, coby przi mianie Jezusa pokłoniyło sie kożde klin, w niebie i ziymi i pod ziymiōm, i kożdy jynzyk wyznoł, iże Jezus Chrystus je Panym do chwały Boga, Fatra. Tyn hymn ôsprawio ô miyłości Bożyj widzianyj za wydarzynie, kere sie stanie. W Nowym Testamyncie miyłość niy ma idyjōm, miyłość niy ma teoryjōm, miyłość je najwyższym wydarzyniym. To je to, co sie stało na Krziżu. To je wtynczos, kej Jezus utożsamioł sie z nami i rozbrojōł siyła naszych grzychōw, rozbrojōł siyła samyj śmierci, przijmujōnc ja, i rozbrojōł siyła diabła. I to je wydarzynie, kere stało sie przi krziżu, i to je to, co Paweł potwierdzo nōm w tym wielgim hymnie. Co je dalij? Co po tym je? To sōm słowa, co sōm po tym. (Przeczytaj Filippianōw 2:12-13) Pozwōl mi ôstrzec ci ô poru słowach, kere sōm w tym zdaniu, kere sōm doś ciekawe. Zaczyno ôd tego: ''Jak dycki bōłeś mi podporzōndkowany w mojij ôbecności, teroz podporzōndkowaj sie mi w mojij niybōrze," je przed nich niybōrki, teroz je w rzimskim wiynziyniu. Pozwōl mi ci powiedzieć ô słowie "posłuszność". Słowo "podporzōndkowanie" brzmi głośnie i niywolniczo, kej słyszymy angelske słowo "podporzōndkowanie". Słowo, kere je tu richtich używane, kere RSV przełożyło "posłusznie", je dosłownie po grecku słowym "słuchać". Suchać. I mi to podobo sie lepij, bo zachowuje twoja wolność. I godo: "Jak dycki słuchałeś mi, kej bōłch z tobom, nawet kej sōm niybōrze, słuchasz mi." Ciekawe, iże słowo przełożōne "podporzōndkować sie" po hebrajsku je idyntyczne, je to tyż słowo ôznaczajōnce "słuchać". To wielge hebrajske słowo shema.W Deuteronomie 5 majymy zdanie, kere zaczyno świynto służba we synagodze. "Słuchaj, Izrael, je jedyn Bōg, kerego czcisz, jedyn Bōg i żodnych inkszych bogōw przed tobōm." Ôtwarcie Dziesiyńciu Przikōnań, z shema. Faktycznie, ôjce, kedy Paweł pedzi naszym synōm i cerōm: "Dzieci, podporzōndkowujcie sie swojim ôjcōm", faktycznie użōł tego samego słowa. "Dzieci, słuchajcie swojich ôjcōw." To mi sie podobo lepij. Ôznaczo to, iże je tyż możliwość negocjacyje. "Słuchaj swojich ôjcōw, słuchaj jejich." A ôjce, to je lepsze słowo do pedzynio. Niy godaj: "Posłusz mi." Pedź: "Słuchaj mi." To je lepij, bo ôznaczo to wolność ôsoby, kero ci słucho. Ôznaczo to jejich włosno integralność. Ôznaczo to tyż, iże trwo dialog i je relacyjo. Fungować podle swojij wiary Paweł godo dalij w barzo znanym zdaniu: "Robijcie swoje włosne zbowiynie ze strachym i drzōmyniym, bo Bōg działo we was, tak coby chcieć, jak i wykōnać swoja dobro decyzyjo." Mam jeszcze jedna rzecz do zaôbserwowanio z wami, a to je porzōndek jynzykowy. Wiesz, iże jynzyki sōm inksze, wszyske jynzyki na świecie. Rōżnice majōm srogi wpływ na spōsōb, w jaki rozumiesz zdanie. Pozwōl mi podać ci przikłod. W niymieckim jynzyku czasownik zdanio je na kōńcu, a niy na poczōntku zdanio. To mo głymboki wpływ na niymiecki jynzyk. To czyni niymiecki jynzyk barzo akuratnym jynzykym. Niy dziwi, co je to jynzyk naukowcōw, pōniywoż gynau skirz tyj jednyj ciekawości jynzykowyj czasownik je na kōńcu zdanio. Podajōm ci przikłod. Załōżmy, iże wysyłołeś swojigo syna abo cera, matka, ślubnego abo ślubno do sklepu, coby coś dostać; niymiecke zdanie byłoby tak: "Do sklepu, chleb, mlyko, bez przedmiotōw impulsowych, idź!" Zobŏcz czasownik je na kōńcu. Piszesz ta lista ôstrōżnie, ôsobliwie czynść "bez elymyntōw impulsowych". W kōńcu słyszysz kluczowe czasownik "go." Widzisz, tak myśli nauka. Nojprzōd zebiyrosz wszyske dane, potym w kōńcu czasownik. "Iś!" Teroz angelski je inkszy. Czasowniki w angelskim jynzyku, ôgōlnie, sōm na piyrszym miyjscu. I sōm w tym swoje przewogi. To czyni nasz jynzyk jynzykym ô wysokiyj czynności. Sōm jednak wady. Bez przikłod pedzisz: "Kochanie, chodź do sklepu, co?" A tedy sōm już za drzwiami. Widzieć? Bo już słyszołch czasownik czynu.
