Won na won ma kitaabuie rabi to gEgEn matiyu sEti mOxOyEn nun solofere nde. Won fama yire nde nan ma kelife yire 27 han 44, yire nde won naxan ma toma yi lOxun a nun lOxun naxan fama won na won Marigi Isa xa wuri magalanbuxi matofe. Ɲɛ wuyaxi dangi xanbi, Frederic Farrar nan yi buki sEbE naxan xili The Life of Christ. A nun a xa sEbEli kui naxan xili The Life of Christ, a yire nde nan na n wama naxan xaran fe wo bE ala ko won xa yi sEbEli faxamu won ya ra.
FaxE naxan na wuri magalanbuxi ma a luxi alo a xOnE birin na a kui a nun faxE naxan nO ma findi de fe kobi ra. Xunxure, xOnE, ye xOnE, kaamE, xife, fure xOnE, tetanus, yaagi, yagi masen gni, tOrE xOn kue, gaxui mamE tife, fure xOrOxOE, naxan birin nOma raxande a birin na, kOnO a birin na tima yire nde nan ma naxan fama furema ra limaniyade a xaxili kanafen na ra. wuli, a nun tOrE mOli birin nu sigafe xun masa ra, a nu saxi e fari xOnE naxan mu nu nOma raxande, a nun ye xOrOxOE naxan nu na a fate kui, na naxa a niya mixi xa a yEtE ra sEwa a nun a xa kOntOfili naxan a niyEma faxE ma, yaxui kolontare naxan ma mixi sErEma a xa faxE ma, a findi fe xOrOxOE ra a nun fe fangni ra.
Fe keren nan a masenxi Ferrar naxan falaxi a nun won naxan kolon wuri magalanbuxi ma, na nan ya: mixi faxafe wuri magalanbuxi ma, mixi yo mu nu a kolon a xa faxa mafuren mafuren. Mixi yo mu nu na adamadie xa binyE makanta fe ma. A mu lanma. Crucifiers nu wama tOrE xOrOxOE nan xOn naxan nu dangi faxE gbEtE birin na adamadie naxan yailanxi. Na tOrE nan nu na won Marigi Isa Ala xa Mixi Sugandixi naxan toxi won bE – won bE.
Ala xa Mixi Sugandixi faxafe wuri magalanbuxi ma, won a kolon, a findixi taruxu xungbe nan na. Muxu na kolon. A findixi Ala xa fe xungbe nan na kisi xa fe ra. Fe birin na ɲɔnma wuri magalanbuxi nan ma, Marigi duniɲa yunubie xaninma dɛnnaxɛ, na nan a niyama a xa kisi fi mixi birin ma naxee danxaniyaxi. A nun man, wuri magalanbuxi nan na ala xa fe ra, a man Ala xa hinnE nun a xa hinnE nun a xa tinxingni nun a xa xanunteya masen ma alo fe gbEtE yo mu naxan nabaxi taruxu kui. Ala xa xanunteya nun a xa hinnE xungbe keren nan toxi wuri magalanbuxi ma. Na kui won nOma sigade sEbEli nde ma naxan fatanxi wuri magalanbuxi ra, won won xaxili birin ti Ala xa xanunteya nun a xa hinnE ma wuri magalanbuxi ma. A luxi n bE a na nan findixi, a gbegben gni ra, Yaya xa xibaaru fangni ra. Alo Yaya a sEbExi wuri magalanbuxi ma, a kelixi Ala nan ma tEmui birin. A a ma senxi nE a findixi namiɲɔnmɛ masenyi rakamalife nan na, a findixi Ala xa natɛ nan na naxan na kira xɔn, a nun Ala xa natɛ naxan na waxati ma. A nun moxo naxa Yaya xa xibaaru fangni mato a nun moxo naxa wuri magalanbuxi xa taruxui xaran, moxo naxa kaaba Ala xa nOrE ma a nun a xa hinnE a nun a xa xanunteya Isa xa faxE kui.
KOnO na mu findixi Matthew xa natE ra. Matiyu naxa a maso wuri magalanbuxi ra kelife yire gbEtE. Matiyu mu wuri magalanbuxi xa fe falama Ala xa fe fanyi xa fe ra, a fatanxi adamadie xa fe kobie xa fe ra. A nun Matiyu xa masen gni mixi kobie nan ma a nun Isa xa faxE a ma senxi adamadie bOgnE kobi ma ki naxE. N man wama a falafe nE a Isa xa faxE nan findixi Ala xa xanunteya nun a xa hinnE masen gni xungbe ra, yire gbEtE a findixi adama bOgnE xa sOnOya nun a xa kobi masen gni xungbe nan na. Na kui wo bara nOndi firin to naxan mu lanxi e bore ma naxan minixi yi fe keren kui. A man na ki nE a xa walie yire firin nde, piyEr to kawandi ti pentekoti lOxE, a naxɛ ala nan yi fe ra bama kOnO wo tan mixi kobie nan a ra bama.
A nun won na Matiyu xa xibaaru fangni mato, won mu fama wuri magalanbuxi tode Ala xa hinnE nun a xa xanunteya nan ma, won a toma adamadie xa fe kobie nun e xa fe kobie nan ma. Fe kobi nan a ra naxan mu dandan ma. A man xa yire nde na namiɲɔnmɛ masenyi nun Yeremi 17:9 xa masenyi toxi dɛn naxɛ, a naxɛ, «Adama bɔɲɛ mu wule falama dangife fe birin na, a man ɲaaxu ki fanyi ra,» a na yi yire nan kui. Na nan findixi seedeɲɔxɔya xungbe ra na masenyi xa nɔndi ma.
YakOsi a mu luxi alo fe kobi mu mini Ala xa Mixi Sugandixi xa duniE kui beenun yi xa raba, barima a bara mini. Ɲaxankatɛ nu wama a faxafe a bari tɛmui. A naxa kata a xa a xa sariyE kana. A naxa kata a xa kaabanakoe raxande. A dOxO de, fe kobi naxa a niya a xa faxa, a to tinxin gni birin kana Yuwifie nun si gbEtEe tagi. Fe kobi bara a yanfa.
Wali: N wama wo xa ti alo dimEdi duniE kui to wo xa naiyalanyi suxu
Afölè Filipikae findixi Annabi Pɔlu xa bataaxɛ dɔnxɔɛ nan na danxaniyatɔɛ ɲama bɛ. A na sɛbɛ nɛ kelife a xa geeli kui Rɔma. Filipikae 2:6-11 kui, won bara St. Paul ramE a to nu na bEti ra bama. Won na yire xili falama "Filipi xa sigi." Pɔlu na Filipikae ralimaniyafe e xa e bore xa fe mato, e xa e bore ti e bore ya i. A naxa ti a naxa a ma gnOxun a yEtE bE, "N wama misali nan xOn yi fe ma," a naxa a fala, "I xa ma gnOxun Isa Ala xa Mixi Sugandixi ma." Na xanbi a naxa sigi sa. A naxɛ, "Isa Ala xa Mixi Sugandixi naxan nu na Ala ki ma, Ala yati yati, a naxa a to a mu lanma a xa na lanlanteya suxu, a naxa a yɛtɛ rabolo, a naxa a yɛtɛ findi konyi ki ra, a naxa findi tinxintɔɛ ra han a faxa, faxɛ wuri magalanbuxi ma." Na poem kui, a findixi goro mOdEli nan na wo na gorofe wuri magalanbuxi ma. Isa Ala xa Mixi Sugandixi kui, Ala yati, Di, naxa a yEtE findi konyi ra, a naxa a yEtE ba a fa wuri magalanbuxi ma. Na kui, Baba Ala bara Isa ite ki fanyi ra. Isa xili nan a ra naxan dangi xili birin na, na nan a ra Isa xili birin xa a xinbi sin, naxan na koore ma, a nun bɔxi ma, a nun naxan na bɔxi bun ma, e birin xa a fala a Isa Ala xa Mixi Sugandixi nan Marigi ra, Baba Ala xa matɔxɔɛ xa fe ra. Yi bEti Ala xa xanunteya nan ma senxi naxan toxi alo fe naxan nabama. Layiri nEnE kui, xanunteya mu findixi xaxili ra, xanunteya mu findixi xaxili ra, xanunteya findixi fe xungbe nan na. Na nan nabaxi wuri magalanbuxi ma. Na waxati nan a ra Isa to a yEtE masen won bE a naxa won ma yunubie sEmbE kana, a naxa faxE sEmbE kana a to a tongo, a naxa SentanE sEmbE kana. Na nan findixi fe ra naxan nabaxi wuri magalanbuxi ma, na nan Pɔlu a masenxi won bɛ na bɛɛti xungbe kui. Munse na xanbi ra? Munse biraxi na fOxOra? Na masenyie nan ya naxan biraxi a fɔxɔ ra. ( Filipikae 2:12-13 xaran ). N xa wo ra kolon wOyEn ndee ma naxee na na masen gni kui naxee ra fan. A naxa a fOlO a falafe ra, ''Alo wo nu n xui suxuma ki naxɛ n ya i, yakɔsi wo xa n xui ratinmɛ n mu na dɛn naxɛ,» a mu na e ya ma, yakɔsi a na Rɔma geeli nan kui. Wo n mali n xa wo ra kolon "wo xa wo tuli mati." Yi masen gni "tinfe" a xui ra bama a nun konyi ra won na ingEsi xui "tinfe" ramE. Yi masen gni naxan yi ki RSV naxan ma senxi "woyEn" a masenxi grek xui nan na "wo tuli mati." Aramèfé. A nun man a ra fan n bE barima a wo xa xOrOxOE makantama. A man a masenxi, «Wo n xui ramɛma nɛ n to nu na wo ya ma tɛmui birin, hali n mu na wo yire tɛmui naxɛ.» A ra yabuxi nE a masen gni naxan ma senxi "tinfe" hebreu xui kui a nun man "ramE" nan a ra. Eburu xui xungbe nan a ra shema.Deuteronomy 5 kui, won wOyEn nde sOtOxi naxan wali fOlO ma salide kui. «Isirayilakae, wo wo tuli mati, Ala keren nan wo lan wo xa naxan batu, Ala keren mu na wo ya ra.» Sɛriyɛ fu fɔlɔfe, a nun shema. Na kui, forie, Pɔlu to a fala won ma di xɛmɛe nun di ginɛe bɛ, «Dimɛdie, wo xa wo barimae xui ratinmɛ,» a tan yati na masenyi keren nan falama. «Dimɛdie, wo wo tuli mati wo barimae ra.» Na ra fan n bE. A ma senxi nE a lan ma wo xa wOyEn. Wo wo tuli mati wo barimae ra, wo wo tuli mati e ra. A nun man, forie, na nan findixi wOyEn fangni ra wo xa a fala. Wo naxa a fala, «Wo wo tuli mati n na.» A fala, «Wo wo tuli mati n na.» Na nan fan, barima a mixi xa xɔrɛya nan masenma naxan wo xui ramɛma. A e yEtE xa tinxingni nan ma senxi. A man a masenxi nE a wOyEn nde na na a nun a lan boreya na. Wo xa wo xa danxaniya raba Pɔlu naxa a fala, a xa masenyi xungbe kui, «Wo xa wo yɛtɛ kan xa kisi wali raba gaaxui nun sɛrɛnfe ra, barima Ala na walife wo bɔɲɛ kui, wo wama a xa natɛ fanyi rabafe.» N man wama fe keren tofe wo bE a nun na nan na xui sariyE ra. Wo a kolon xuie mu lanxi e bore ma, xui birin na dunia. Na tagiraba kolon fe xungbe nan a ra wo xa masen gni faxamu ki ma. N xa misali nde fi wo ma. Aliman xui kui, wOyEn yi wOyEn yi wOyEn yi ra a dOnxE nan na wOyEn fOlOde ra. Na nan a niyama a xa findi fe xungbe ra aliman xui ma. A a niyama aliman xui xa findi xui tinxinxi ra. A mu lanma a xa findi karamOxOe xa xui ra, barima a lanma a xa findi xui keren nan na naxan a niyEma wOyEn yi wOyEn dOnxE ra. N xa misaali nde fi wo ma. A luxi alo wo na wo xa di xamE xa na mu wo xa di ginE, xa na mu wo nga, xa na mu wo xa xamE, xa na mu wo xa ginE, xEndE sare sode; Alman xui nde na yi ki, "Magasin, taami, xignE, se gbEtE yo mu na, siga!" Wo xa verbe mato a raɲɔnyi. Wo yi sEbEli sEbE ma a fangni ra, a gbengben gni ra "no impulse items" yire. A dOxOde wo na wOyEn xungbe mExi, "si." Wo a mato, na nan na science ma gnErE ra. Wo singe wo xa kEdi birin malan, na xanbi wo xa walisee malan. "Siga!" YakOsi, anglE xui bara masara. AngilE xui kui, a gbegbera, a singe nan singe ra. A nun fangni na a kui. A won ma xui findima xui xungbe nan na. Na kui, fe kobie na na. Misali ra, i a falama, "N ma xanuntenyi, i siga makiti, i wama?" Na xanbi n bara mini naadE ra. Toé? Barima n bara fe raba fe mE.
